CZYM JEST SI (INTEGRACJA SENSORYCZNA) ?
Metoda integracji sensorycznej jest jedną z najnowszych kompleksowych metod terapeutycznych wspomagających rozwój dziecka. Twórcą metody jest amerykańska psycholog i terapeuta zajęciowy Jean Ayers. Jako pracownik naukowy – profesor pedagogiki Uniwersytetu Południowo-Kalifornijskiego w Los Angeles opracowała i przeprowadziła standaryzację testów tej metody. W wielu krajach europejskich, w Stanach Zjednoczonych i Nowej Zelandii metoda SI (integracji sensorycznej) jest bardzo popularna. Opiera się na założeniach psychoneurologicznych. Najprościej rzecz ujmując, integracja sensoryczna to sposób, w jaki poznajemy świat i swoje ciało – zmysłami dotyku, słuchu, wzroku, węchu, smaku (a także odczuć płynących z wewnątrz naszego ciała: systemu przedsionkowego i proprioceptywnego) – po to, by nasz mózg pozwolił nam w jak najefektywniejszy sposób działać w świecie, badać go – ucząc się i zdobywając nowe doświadczenia.
DLA KOGO JEST TERAPIA SI ?
Terapię SI stosuje się w odniesieniu do wszystkich dzieci z opóźnieniami w rozwoju psychoruchowym oraz trudnościami w nauce szkolnej. Najczęściej zaburzenia integracji sensorycznej dotyczą dzieci z różnymi problemami rozwojowymi, w tym:
dysleksją, dysortografią, dysgrafią,
nadpobudliwością psychoruchową - ADHD,
autyzmem, zespołem Aspergera,
zespołem Downa,
Mózgowym Porażeniem Dziecięcym
oraz przy dysfunkcjach anatomicznych – niedowidzenie, niedosłyszenie (jako wtórne zaburzenia SI).
CO MOŻEMY NIEPOKOJĄCEGO ZAUWAŻYĆ U DZIECKA?
U niektórych dzieci możemy zaobserwować różne nieprawidłowe reakcje, zachowania czy trudności szkolne. Poniżej przedstawiona jest przykładowa lista objawów nieprawidłowości w funkcjonowaniu dziecka. Pojedynczy objaw nie jest wskazaniem do diagnozy SI, jednak kilka lub kilkanaście z nich jest powodem do przeprowadzenia pełnej diagnozy SI:
ciąża wysokiego ryzyka (wcześniactwo, powikłania okołoporodowe)
opóźniony lub zaburzony rozwój mowy
trudności w uczeniu się nowych zadań ruchowych - pewna niezgrabność ruchowa
nadruchliwość i problemy w koncentracji uwagi
kłopoty z równowagą i koordynacją ruchową.
nienaturalne, silne domaganie się czynności i zabaw związanych
z obracaniem się, huśtaniem, ślizganiem, podskakiwaniem lub przeciwnie – unikanie takich zabawszybko się męczy podczas wykonywania różnych czynności
unika gier i zabaw ruchowych
choroba lokomocyjna
niskie napięcie mięśniowe i nadmierna męczliwość
trudności w nauce czytania, pisania i liczenia
kłopoty z różnicowaniem kształtu liter, odwraca, myli, gubi litery
problemy z manipulacją (cięcie nożyczkami, rysowanie)
problemy z samoobsługą (zapinanie guzików, sznurowanie butów, używanie sztućców)
brzydkie pismo – litery niekształtne, nie mieszczą się w liniach, kłopoty z prawidłowym trzymaniem długopisu
kłopoty z utrzymaniem głowy podczas długiego siedzenia, odrabiania lekcji, tj. dziecko podpiera głowę, kładzie się na stoliku itp.
nieprawidłowa postawa, gdy siedzi lub stoi
duże trudności z nauką jazdy na rowerze
przesadnie reaguje na niewielki ból/ lub przeciwnie nie zwraca uwagi na np. drobne skaleczenia, upadek, siniaki
dziecko może również przejawiać złą tolerancję wrażeń dotykowych (tj. nie lubi np. obcinania włosów, paznokci; głaskania, przytulania; jest szczególnie łaskotliwy, unika pewnych ubrań; nie toleruje określonych konsystencji potraw).
jest bardzo wrażliwe na określone dźwięki
szybko rozprasza się lub niepokoi w miejscach hałaśliwych, w tłumie
myli się wykonując polecenia słowne
ma problemy emocjonalne – np. często się obraża, jest uparte, reaguje agresywnie albo w kontaktach z innymi ludźmi dziecko zamyka się w sobie, jest nieśmiałe i wycofywane z kontaktu
ma niską samoocenę i nie wierzy we własne siły i możliwości
jest nadwrażliwy na pewne zapachy
Wymienione wyżej trudne czy też źle rozumiane przez otoczenie zachowania i reakcje naszych dzieci mogą być spowodowane właśnie przez obniżone procesy integracji sensorycznej i negatywnie wpływać na rozwój społeczny i emocjonalny. Warto skontaktować się ze specjalistą w tym zakresie.
TERAPIA SI
Terapia SI polega na aktywności i ćwiczeniach ruchowych stymulujących powyższe układy zmysłów. Do terapii wykorzystywany jest certyfikowany, specjalistyczny sprzęt, taki jak: podwieszane platformy, huśtawki terapeutyczne, deskorolka, zjeżdżalnia, równoważnie, a także materiały różnej faktury do stymulacji dotykowej, materiały do stymulacji wzrokowej, słuchowej, węchowej, itp. Terapeuta dostosowuje trudność zadań i ćwiczeń do poziomu możliwości dziecka oraz jego samopoczucia.
Zapraszamy do galerii zdjęć.
Tekst i zdjęcia: Aleksandra Walczak pedagog-logopeda-terapeuta SI